Bạn có đang tự do hay bạn đang bị ràng buộc? Ai đang ràng buộc bạn? Liệu công cuộc khát đòi tự do của bạn là chính đáng và bạn cần tôi phải ủng hộ bạn? Nực cười khi bạn cho là bạn cần tự do trong khi bạn đang thừa thãi sự tự do, bạn kêu ca bạn bị ràng buộc trong khi hàng tỉ người đang thèm sự ràng buộc như bạn.

Bạn thân mến của tôi!

Trong cuộc rượu đến 3h sáng hôm nọ, bạn rượu vào và bạn nói bạn đang đau khổ cùng cực vì sự mất tự do của bạn. Bạn bảo bạn đang đấu tranh cho sự tự do. Bạn bảo bạn không phải cái thứ phụ nữ ngu ngốc chỉ biết chiều chồng yêu con và từ bỏ mọi sở thích, thói quen cũng như những thú vui lành mạnh của bạn. Bạn dẫn chứng ra hàng loạt những con người đang được tự do trong khi bạn phải bó chân buộc tay trong cuộc hôn nhân đến hồi thoái trào của bạn. Lý tưởng và ý tưởng về tự do của bạn được dẫn chứng đầy đủ bằng cô A, chị B có chồng rồi song vẫn bay nhảy đi chơi khắp hang cùng ngõ hẻm. Rồi bạn cũng lại cho rằng bạn không cần bất cứ 1 hình mẫu nào so sánh khi tôi đưa ra cho bạn 20 ví dụ khác về những người phụ nữ đủ tự do không theo cách bỏ chồng ở nhà lúc 1, 2 h sáng để đi chơi với bạn bè. Tức là với bạn, tự do tức là được làm những gì bạn muốn. Không cần biêt điều đó có khiến cho cái sự sống chung của những người khác bị ảnh hưởng. Ồ không, nếu nói thế chẳng hoá ra tôi cũng đang áp đặt bạn ru?

Bạn thân mến!

Tôi – người đàn ông 30 tuổi. Tiền sử của tôi cũng không thua bạn về mức độ khát đòi tự do. Suốt 10 đến 15 năm trước khi lấy vợ, tôi không bao giờ về nhà trước 6h chiều. Không buổi tối nào ở nhà. Và luôn về nhà lúc 11h là sớm nhất còn nếu không cũng là đi xuyên đêm. Tiền sử của tôi còn ác liệt hơn bạn ở chỗ, cả khi đã lấy vợ rồi, thời gian đầu, tôi còn hoang mang đến độ tự hỏi liệu tôi có khả năng sống chung không? Khi mà tôi bắt đầu nhận ra tôi đang thu hẹp không gian sống của mình. Nhưng rồi tôi đã hiểu, tự do không phải là muốn làm gì cũng đc. Tự do không phải là không có những ràng buộc bắt buộc. Tự do càng không phải là đặt bản thân lên trên cảm xúc của người thân. Bởi sẽ không có tự do đâu nếu như bạn muốn đánh 1 ai đó và bạn đánh họ được ngay. Từ ý muốn của bạn đến việc bạn làm được ý muốn đó còn một khoảng cách nữa. Khoảng cách mang tên: Con Người. Nếu ý muốn của bạn chống lại cộng đồng, ý muốn của bạn xâm hại đến lợi ích chung của cộng đồng thì ý muốn đó là ý muốn phát xít, ích kỷ. Giống như Hitle giết người Do Thái vì ý muốn có những người Đức thuần chủng. Cái tự do ấy gọi là tự do tội ác. Bạn nên nhớ, giết 1 con người không chỉ là cầm dao tước đoạt cuộc sống của họ mà khi bạn cầm ý muốn của bạn tước đoạt quyền được sống tử tế của người khác cũng chính là bạn giết họ. Giết một thực thể là tàn ác song giết 1 tâm hồn, một cuộc hôn nhân, một tính cách, một lòng ham sống của nguời khác còn kinh khủng hơn nhiều.

Tự do càng không phải là không có những ràng buộc. Không phải cứ làm đủ trách nhiệm của mình rồi thì bạn có thể làm bất cứ thứ gì bạn muốn. Nếu hôn nhân là những trách nhiệm không thôi thì cuộc hôn nhân đó chí nguy rồi. Vì nếu hôn nhân chỉ là trách nhiệm của người này với người kia thì khác nào những người đang sống trong 1 nhà tù? Hôn nhân cần nhiều hơn những trách nhiệm. Hôn nhân tức là khi 2 con người tự nguyện về sống với nhau, mong ước được sống với nhau. Hôn nhân là bạn ký văn bản cho một cuộc đời chung mà trong đó bên nào cũng có thể sẽ khiến đối phương của mình đau đớn. Hôn nhân có những ràng buộc nhất định. Ràng buộc không phải theo trách nhiệm mà là theo nhu cầu tương lai, theo sự thoả mãn hiện tại cho đủ cả 2 bên. Những cuộc hôn nhân chỉ làm cho đủ trách nhiệm người vợ, người chồng thì khác nào đi làm phải có trách nhiệm với công việc được giao phó? Hôn nhân không giống công sở bạn thân mến ạ! Trong hôn nhân không có sếp và cũng không có công việc hoàn thành theo chỉ tiêu. Nếu bạn cho là bạn đã đủ trách nhiệm với con cái và với chồng mình thì phỏng có hôn nhân để làm gì? Một cô Oshin mới cần những chỉ tiêu đẹp lòng ông bà chủ nhà chứ một người vợ hay một người chồng mà nói “Tôi thấy mình hoàn thành trách nhiệm của tôi với gia đình” thì xin lỗi, anh đã bị sa thải ra khỏi cuộc hôn nhân này. Hôn nhân phải là một cơ nghiệp trọn đời của 2 người chứ không phải một công việc nhất thời.

Bạn thân mến!

Có lẽ bạn đã không có ý thức một cách đầy đủ và hoàn chỉnh về GIA ĐÌNH. Đó là nơi mà sự tha thứ có thể lặp lại cả triệu lần cho cùng một lỗi sai phạm. Đó là nơi mà cái đẹp của người vợ, người chồng không nằm trong cách cư xử hay hình thể. Nó nằm trong sự tự tin của mỗi người khi đứng trước cuộc đời. Tức là một người vợ đẹp là người khiến chồng mình tự tin, tự hào mỗi khi kể với mọi người về vợ họ. Và ngược lại, người chồng giỏi là khi vợ anh ta không than phiền với bạn bè hoặc than phiền với bạn bè một cách ngây thơ và trách yêu về những lỗi của chồng.

Đó là nơi mà người ta sống đời ở kiếp với nhau chứ không phải là so đo xem sống với người này có ổn không? Tức là họ dù đang giận điên lên với chồng (hoặc vợ) nhưng cũng sẽ xù lông nhím nếu ai có ý xấu với vợ hoặc chồng mình.

Đó là nơi tình yêu thực tế. Người ta yêu nhau không chỉ vì những cử chỉ lãng mạn hay sự quan tâm, thấu hiểu. Không chỉ vì thế mà còn và chắc chắn là vì con cái của họ có một ông bố tốt, một bà mẹ tốt. Tức là không một mảy may nghi ngờ chồng mình là lựa chọn duy nhất và số 1 cho vị trí cha của con mình. Và ngược lại. Tức là cảm thấy yêu vợ mình hơn qua cách vợ mình chăm sóc và yêu con của mình. Và ngược lại.
Đó là nơi bạn muốn trở về mỗi ngày khi bạn đã mỏi gối chùn chân. Không phải là để có ai đó xoa bóp cho bạn (nếu có thì quá tốt) mà là vì đó là nơi bạn an toàn nhất.

Đó là nơi bạn muốn đi tiếp con đường xa hút phía trước mà không phải đắn đo về khả năng bạn mất nó.

Bạn có thể yêu gia đình mình theo cách của bạn song chắc chắn, bạn sẽ chỉ là kẻ nói láo nếu như bạn bảo bạn đã làm đủ trách nhiệm của bạn với gia đình. Bạn thân mến ạ, với gia đình không bao giờ là đã làm đủ trách nhiệm. Và nếu ai đó đòi hỏi bạn phải có trách nhiệm với gia đình thì chứng tỏ bạn đã không có gia đình từ lâu lắm rồi hoặc người đó cũng chẳng biết thế nào là gia đình, anh ta chỉ nghĩ gia đình tức là 1 cái nhà có vợ anh ta ngồi chồm hỗm ở đó.

Bạn thân mến!

Bạn đã cãi lại với tôi về quan điểm của bạn. Bạn cho rằng đấy là cách nghĩ quá ư cổ hủ, truyền thống và không phù hợp với xu hướng phụ nữ hiện đại ngày nay? Bạn kêu đòi bình đẳng giới. Đàn ông phải trông con, rửa bát, quét nhà như phụ nữ. Đàn bà đâu phải chỉ biết rúc vào xó bếp mà còn phải mở rộng giao tiếp và lăn lê quán xá. Ôi, bạn khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến việc một mai, theo bạn, đàn ông sẽ son phấn ra đường và ngồi chờ cơm vợ. Bạn ơi, chức năng giới tính quyết định sự phân công xã hội chứ không phải đàn ông làm được thì đàn bà cũng làm được. Tức là người đàn ông không thể đủ tỉ mẩn, khéo léo và nhạy cảm vì nhiễm sắc thể của họ, vì đặc trưng giới tính của họ. Giống như tôi hay bảo với con mình: Con là đàn ông thì con phải đứng đái chứ con không thể đái ngồi như phụ nữ được. Và tôi cũng bảo cháu tôi “Con là con gái thì con đừng đái đứng”. Bạn đừng cứ đứng dạng chân đái bổng vào toilet và tự đắc rằng bạn đã làm được điều mà đàn ông hay làm. Cái ngu si nhất của phụ nữ là muốn giống như đàn ông. Giống như đàn ông là chuyện ngu ngốc vì đàn ông chẳng hơn đàn bà. Giống như họ tức là muốn chồng người khác làm chồng mình đấy bạn thân mến ơi!

Bạn thân mến!

Bạn khóc đòi một tự do cho bạn bằng cách tước đoạt cuộc sống hôn nhân của bạn những cơ hội để nó được sống. Bạn quên mất rằng bạn đang có tự do. Bạn tự do lựa chọn chồng. Bạn tự do trong cái ăn, cái mặc. Bạn tự do trong cách suy nghĩ. Bạn tự do trong chính cuộc hôn nhân này của bạn. Bạn muốn nó đi tiếp hay chấm dứt là quyền của bạn. Còn cái gọi là tự do mà bạn đang khát đòi kia thực sự ra chỉ là những bao biện ham chơi. Vì sự nghiệp đi chơi vĩ đại của bạn. Bạn hợp thức hoá cho nó bằng việc bạn stress, bạn cần phải thư giãn bằng những cuộc đi chơi. Bạn thuyết phục chính bạn rằng bạn chỉ đi với những người bạn gái thân của bạn, với chồng của bạn thân của bạn. Tức là bạn an toàn. Bạn đi chơi lành mạnh. Nhưng nó sẽ lành mạnh và đúng chỉ khi chồng bạn không phải lúng túng nói dối với con bạn là bạn đang đi công chuyện. Nó sẽ chỉ đúng nếu như bạn độc thân. Nó sẽ chỉ đúng khi bạn chắc rằng cuộc đi đó không gây ảnh hưởng cho những người đầu gối tay ấp với bạn. Và nếu chồng bạn cũng nghĩ như bạn thì liệu ngôi nhà của 2 bạn có thành nhà trọ không? Và nếu anh ta cũng bỏ đi chơi với bạn bè của anh ta thì 2 bạn có còn là một gia đình? Hay đó lại là cuộc đua của những kẻ hiếu thắng? Bạn về nhà sớm hơn chồng thì bạn sẽ thấy ngôi nhà của bạn trống trải đến nhường nào? Và nếu bạn về muộn hơn chồng bạn, bạn sẽ ôm 1 gã say hôi rình chứ? Và nếu sự việc liên tục trong 1 khoảng thời gian dài thì bạn sẽ thế nào? Có lẽ hôn nhân sẽ dẹp tiệm. Vậy thì sự hiếu thắng kia chẳng hoá ra là để có lý do cho cuộc hôn nhân này tan ư? Vậy thì việc gì phải thế? Hãy cho nó tan đi mà không cần phải tạo cớ. Tôi đã từng nghe một người phụ nữ chửi chồng không ra gì và tôi tự hỏi, đến lúc nào bạn sẽ chửi chồng bạn như thế một khi cuộc hôn nhân này tan vỡ?

Bạn thân mến!

Đừng chơi trò tìm kiếm cái quý giá sau khi đã đánh mất nó. Đấy là một trò sến nhất của cuộc đời. Trớ trêu rằng con người vẫn thường hay mắc phải nó khi đã quá đầy đủ. Giống như tủ lạnh thừa mứa đồ thì không ăn đến khi mở tủ lạnh ra thấy không có đồ ăn thì bụng lại réo đói. Bởi con người là giống tham lam nhất trần đời. Có 1 lại muốn có 2. Có 2 lại đòi có 3. Có 3 lại đòi có 4 và chấp nhận bỏ đi 1, 2 hoặc thậm chí 3 để có được cái 4 ấy. Rồi khi sụp đổ xuống rồi lại trách tiếc mình đã bỏ đi 1, 2, 3.

Ràng buộc là để vững chắc mà đi xa hơn. Càng có nhiều những ràng buộc càng chứng tỏ bạn đang có nhiều đồ mang theo.

Còn tự do. Bạn càng tự do bao nhiêu thì bạn sẽ càng cảm thấy cô đơn bấy nhiêu.

Bởi thế mà dù nặng trịch và xấu xí, cái mỏ neo vẫn là thứ cần thiết cho một con tàu. Con tàu nặng bao nhiêu thì cái mỏ neo ấy càng lớn và nặng bấy nhiêu. Thì mới có thể neo đậu lại.

Bởi thế mà người độc thân nhìn vào cuộc hôn nhân bạn bè mà thèm muốn trong khi người trong cuộc lại mong muốn chạy bổ ra ngoài.

Bởi thế mà rượu hôm nay càng uống vào mà càng thấy chẳng say cho nổi. Nước mắt thì mặn sao chỉ chảy ngược vào trong? Lòng khát thì nước nào đủ nguôi?

Bởi thế mà tôi cũng chẳng muốn về nhà để ngồi đây cùng bạn chờ trời sáng. Đâu cứ phải sau cơn mưa trời mới sáng? Bởi sau mưa, nếu mưa quá lớn, trời sáng càng lộ ra nhiều rác rưởi và tiêu điều. Mong trời sáng thì cần gì phải viện đến cơn mưa? Bởi thời gian tuần hoàn, trời sẽ sáng vì đến lúc nó phải sáng. Như hôm nay, như ngoài kia, như bạn, như tôi.

Hoàng Anh Tú

trích trong cuốn “Anh sẽ cưới em thêm nhiều lần nữa”